Sürdürülebilirlik Algımız

Bu bülteni hazırlama fikri sürdürülebilirliğin sosyal tarafının yeterince ilgi ve değer görmediğini düşünürken ortaya çıktı. Sürdürülebilirlik denince aklımıza ilk ne geliyordu?

Kamu ve özel sektörün öne çıkardığı bakış açısının çevresel bir perspektife dayandığını hissediyorduk. Sosyal sürdürülebilirlik için öne çıkan çalışmalar, genellikle sivil toplum altyapısına dayanıyordu. Acaba bu hislerimizi doğrulayacak araştırmalar yapılmış mıydı?

Hem bu araştırmalara göz atalım, hem de kendimiz de mini bir araştırma yapalım diye düşündük. Ve katılımcılara şu soruyu sorduk:

Sürdürülebilirlik denince aklınıza ilk hangisi geliyor?

- Çevre

- İnsan

- Ekonomi

Kendi mini araştırmamızın sonuçlarını paylaşalım. Google Forms ve Linkedin üzerinden toplam 96 kişinin katıldığı ankette; 76 kişi çevre, 15 kişi insan, 5 kişi ekonomi diye cevap verdi. Sonuçlar algımızın yaklaşık yüzde 75 gibi yüksek bir oranda çevre konusu üzerine olduğunu gösterdi. Bu anket hislerimizi doğruladı.

Nedenleri üzerine biraz düşündük. Çevresel etkiler daha görünür olduğundan mı yoksa çevre konusu daha geniş kitleleri etkilediği için mi? Ya da medya tarafında çevre konusu ön planda tutulduğu için mi? Hepsi ve daha fazlası olabilir.

Önceliklendirmelerin çoğunun toplumsal reflekslere göre oluştuğu da bir gerçek.

Örneğin bizim toplumumuzda, bir tarım arazisinin maden sahasına dönüştürülmesi ile maden kazasında sağlık ve güvenlik şartlarının yetersizliği nedeniyle oluşan hayati durum karşılaştırıldığında, ilki daha fazla tepkiye neden olabiliyor. Oysa sürdürülebilir bir yaşam kurma kültüründe ikisi de çok değerli.

''Bu algının oluşmasında hem yasal altyapılar, hem sivil toplum örgütlerinin gücü ya da güçsüzlüğü, hem de siyasi otoritelerin konuya yaklaşımı rol oynuyor.''

Sürdürülebilirliğin diğer ana başlığı olan ekonomi ise, çok düşük bir oranda sürdürülebilirlik ile bağdaştırılıyor. Birleşmiş Milletler’ in Sürdürülebilir Kalkınma tanımı, ekonomi ile sürdürülebilirliği bir arada düşündürtebilen en önemli güçlerden olabilir. Yine ülkemizde hazırlanan sürdürülebilirlik raporlarına göz attığımızda kendisine ilk yer bulan alan ekonomi oluyor. Ekonominin, daha çok iş dünyasının sahiplendiği bir disiplin olduğunu da söyleyebiliriz.

''Mevcut sistemde, çevre, insan ve ekonomi aynı denklem içinde ele alınması gerekiyor. Birisi eksik kaldığında kurgulanan model maalesef sürdürülebilir olmuyor.''

Örneğin bir kurum hayal edelim. Çevre konusunda çok hassas olsun, atıklarını sıfıra indirgemeyi hedeflesin, yeni kaynak tüketimi yapmamak için politika geliştirsin. Bunun yanında; kadın çalışanlara sıcak bakmasın, uzun mesai saatlerine dayanan bir çalışma altyapısı olsun, sendikalaşma faaliyetlerine karşı çıksın, gerekli iş sağlığı ve güvenliği yatırımlarını gerçekleştirmesin, ekonomik olarak hesap vermek istemesin, şeffaflıktan da uzak dursun.

Bu niyette olan bir kurum sürdürülebilir bir iş modeli kurgulayabilir mi?

Cevap kesinlikle hayır! Tüketicinin bilinçlendiği, sivil toplumun güçlendiği, çeşitli denetim mekanizmalarının geliştiği bir dünyada, kurum için dönüşüm kaçınılmazdır.

Kurumun sosyal tarafta uzlaşmaya varamaması, insana değerli hissettirecek adımlar atamaması, kadın erkek eşitliğine inanmaması, insanlara yeteneklerini geliştirme ortamı yaratamaması, küresel gündemi takip edememesi dönüp dolaşıp kurumsal itibarına yansıyacaktır. Bu durum marka değeri araştırmalarında, uluslararası bir fona başvurduğunda ya da haberlerde karşısına çıkacaktır. Varoluşsallığı sadece ekonomiyle ilintili olan kurum, eksik kalan sosyal sürdürülebilirlik yanından ekonomik olarak mutlaka etkilenecektir.

Konuyla ilgili faydalı linkleri aşağıda bilgilerinize sunuyoruz.

https://www.ekoiq.com/2022/03/turkiyede-surdurulebilirlik-algisi-iklim-degisikligini-gosterdi/

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/528736

https://www.bisektor.com/z-kusagi-ve-surdurulebilirlik-algisi-perakende-icin-ne-ifade-ediyor/

https://www.aa.com.tr/tr/sirkethaberleri/perakende/migrostan-surdurulebilirlik-algisi-ve-pazarin-gelecegi-arastirmasi/665750